Thực hiện Quyết định 1237/QĐ – TTg ngày 27/7/2013 của Thủ tướng Chính phủ về việc phê duyệt Đề án tìm kiếm, quy tập hài cốt liệt sĩ từ nay đến năm 2020 và những năm tiếp theo. Công tác tìm kiếm, quy tập (TKQT) hài cốt liệt sĩ của tỉnh hiện gặp không ít khó khăn như: hồ sơ về liệt sĩ không đầy đủ, thông tin ít, các số liệu không chính xác,... hiện nay các nhân chứng trực tiếp tham gia chiến tranh và biết thông tin về liệt sĩ, mộ liệt sĩ đang ngày càng ít đi, nhất là các nhân chứng trong thời kỳ chống Pháp, số còn sống tuổi cao, sức khỏe yếu, trí nhớ ngày càng kém nên rất khó khăn trong việc thu thập thông tin về mộ liệt sĩ.
Để việc TKQT hài cốt đạt hiệu quả cao, UBND tỉnh đã thành lập Ban Chỉ đạo Đề án TKQT hài cốt liệt sĩ của tỉnh (gọi tắt là BCĐ 1237 của tỉnh) và giao Bộ CHQS tỉnh phối hợp với Sở Lao động - Thương binh và Xã hội, Hội Cựu chiến binh tỉnh, Hội cựu Thanh niên xung phong, Báo Hưng Yên, Đài Phát thanh - Truyền hình tỉnh đẩy mạnh công tác tuyên truyền, phổ biến quán triệt ở các cấp với nhiều hình thức, biện pháp phong phú, đa dạng, nhằm nâng cao nhận thức, trách nhiệm của các cấp, các ngành và các tầng lớp nhân dân hiểu rõ mục đích, ý nghĩa, chủ trương, chính sách của Đảng, Nhà nước; phát huy sức mạnh tổng hợp của cả hệ thống chính trị đối với công tác tìm kiếm, quy tập hài cốt liệt sĩ. Trọng tâm là việc rà soát, hoàn thiện hồ sơ, danh sách liệt sĩ; bàn giao cung cấp thông tin, xác định số lượng hài cốt liệt sĩ cần tìm kiếm, quy tập.
Cán bộ, nhân viên Ban Chính sách rà soát và tổng hợp thông tin về liệt sỹ và mộ liệt sỹ
Bằng nhiều hoạt động tích cực, công tác TKQT hài cốt liệt sĩ của tỉnh đã thu hút được sự tham gia của đông đảo các đối tượng trong xã hội, bước đầu đem lại kết quả thiết thực. Từ năm 2015 đến nay, Bộ CHQS tỉnh đã phối hợp với các cơ quan chức năng tiến hành rà soát 55 mộ liệt sĩ có quê quán ngoài tỉnh hiện đang an táng trong nghĩa trang liệt sĩ các địa phương của tỉnh và gửi về Ban Chỉ đạo 1237 các địa phương là quê của liệt sĩ đề nghị chuẩn hóa thông tin; gửi xác minh 160 liệt sĩ các đơn vị có quê tỉnh khác hy sinh trên địa bàn Hưng Yên. Đã tiếp nhận, phối hợp với địa phương và các cơ quan tổ chức rà soát, chuẩn hóa, bổ sung thông tin theo đề nghị của Bộ CHQS 61 tỉnh, thành phố, 10 đơn vị quân đội với tổng số 11.421 liệt sĩ đang tiếp tục chỉ đạo rà soát, chuẩn hóa thông tin để bàn giao cho các đơn vị.
Công tác tiếp nhận, xử lý, khai thác, xác minh, kết luận thông tin về liệt sĩ, mộ liệt sĩ; kết luận khu vực, địa bàn cần tìm kiếm, quy tập hài cốt liệt sĩ, Bộ CHQS tỉnh đã chỉ đạo cơ quan chuyên môn chủ động tiếp nhận thông tin bằng nhiều nguồn, nhiều hình thức, biện pháp; huy động các tổ chức, cá nhân, nhất là Hội Cựu chiến binh cung cấp thông tin về liệt sĩ, phần mộ liệt sĩ, thực hiện tốt công tác quản lý hồ sơ và những thông tin phục vụ cho việc tìm kiếm, quy tập hài cốt liệt sĩ; đồng thời căn cứ hồ sơ điện tử về thông tin liệt sĩ và phần mềm giải mã ký hiệu, phiên hiệu đơn vị trong chiến tranh giải phóng dân tộc và bảo vệ Tổ quốc, trích lục thông tin liệt sĩ cho 470 trường hợp, giải mã ký hiệu, phiên hiệu đơn vị cho 187 trường hợp phục vụ cho việc tìm kiếm, quy tập hài cốt liệt sĩ, cung cấp thông tin cho 26 trường hợp theo quản lý ban đầu về liệt sĩ tạo điều kiện cho các cơ quan, đơn vị, tổ chức hoàn thiện thủ tục đề nghị giám định ADN cho hài cốt liệt sĩ còn thiếu thông tin. Cùng với việc tìm kiếm, quy tập hài cốt liệt sĩ, Bộ CHQS tỉnh còn phối hợp với các đơn vị, địa phương triển khai thực hiện dự án xây dựng, tu sửa, nâng cấp nghĩa trang liệt sĩ, trong năm 2015 đã tu sửa, nâng cấp 5 nghĩa trang liệt sĩ, tổng kinh phí gần 15 tỷ đồng từ nguồn kinh phí quốc phòng thường xuyên.
Trao đổi với chúng tôi về công tác TKQT mộ liệt sĩ, Trung tá Đỗ Minh Độ - Trưởng ban Chính sách, Bộ CHQS tỉnh cho biết: Hiện toàn tỉnh có 22.894 liệt sĩ hy sinh trong các thời kỳ, trong đó có 8.277 liệt sĩ hy sinh trong cuộc kháng chiến chống Pháp, 13.141 liệt sĩ hy sinh trong cuộc kháng chiến chống Mỹ và 1.476 liệt sĩ hy sinh trong chiến tranh bảo vệ Tổ quốc. Đã quy tập được 14.361 hài cốt đưa vào trong các nghĩa trang liệt sĩ đạt tỷ lệ 62,7%, còn hơn 8 nghìn liệt sĩ chưa quy tập được do chưa xác định được địa bàn nơi chôn cất ban đầu của liệt sĩ.
Với phương châm “Còn thông tin về liệt sĩ, còn tổ chức tìm kiếm, quy tập”, thời gian tới cơ quan quân sự các cấp tiếp tục phối hợp với ngành lao động thương binh và xã hội tiếp tục rà soát, xác minh, chuẩn hóa các thông tin về liệt sĩ (họ, tên, quê quán, năm sinh, thân nhân liệt sĩ; đơn vị, thời gian hy sinh, nơi hy sinh, nơi chôn cất ban đầu liệt sĩ) để tích hợp, hoàn thiện cơ sở dữ liệu về liệt sĩ, báo cáo Văn phòng Ban Chỉ đạo quốc gia 1237 quản lý; nỗ lực hoàn thành sớm các phần việc trong công tác TKQT hài cốt liệt sĩ, đáp ứng sự mong mỏi của nhân dân và thân nhân các liệt sĩ, thể hiện trách nhiệm, sự tri ân đối với những hy sinh xương máu của cha anh đi trước.